Erbo-dis-alauveto
Filipendula vulgaris
Rosaceae
Noms en français : Spirée filipendule, Filipendule commune.
Descripcioun :L'erbo-dis-alauveto es uno planto un pau grandeto (30 à 60 cm) qu'au nostre vèn dins li blancaredo e li relarg un pau fres. Se recounèis à si flour generalamen di cinq petalo blanco e à si fueio penado emé 8 à 25 paréu de fuioun denta.
Usanço :Ei pas uno planto di proun emplegado au nostre, pamens l'erbo-dis-alauveto èi manjadisso (jòuini fueio e flour). Li flour podon servi pèr perfuma, d'un biais agradiéu, lou la.
Port : Erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Filipendula
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso
- Prado
- Faio
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleotemperado
Ref. sc. : Filipendula vulgaris Moench, 1794
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800